Tusk segir Repúblikönum að skammast sín

Ummælin lét Tusk falla á X (áður Twitter) í morgun og sagði hann að Ronald Reagan, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna og Repúblikani, sem hefði hjálpað milljónum íbúar Austur-Evrópu að öðlast frelsi, væri án efa að bylta sér í gröfinni.

„Skammist ykkar,“ skrifaði Tusk svo.

Tusk er mjög reynslumikill þegar kemur að pólitík. Hann var forsætisráðherra Póllands frá 2007 til 2014, forseti leiðtogaráðs Evrópusambandsins frá 2014 til 2019 og leiðtogi Flokk fólks Evrópu á Evrópuþinginu frá 2019 til 2022. Hann varð svo aftur forsætisráðherra Póllands í lok síðasta árs.

Pólverjar hafa staðið þétt við bakið á Úkraínumönnum frá því innrás Rússa hófst í febrúar 2022. Þeir hafa veitt þeim mikið magn hergagna og tekið móti fjölmörgum flóttamönnum frá Úkraínu. Þar að auki hafa ráðamenn í Póllandi ítrekað þrýst á aðra bakhjarla Úkraínu varðandi hernaðaraðstoð.

Snerust gegn frumvarpi sem þeir sömdu

Umrætt frumvarp á sér nokkra sögu en í stuttu máli hafa Repúblikanar í fulltrúadeildinni neitað að samþykkja frumvarp um hernaðaraðstoð til Úkraínu, Ísrael og Taívan, án þess að þeir fái aðgerðir á landamærum Bandaríkjanna og Mexíkó í staðinn.

Eftir nokkurra mánaða viðræður sömdu þingmenn í öldungadeildinni frumvarp sem fól í sér einhverjar umfangsmestu aðgerðir á landamærunum sem sést hafa í áratugi. Repúblikanar hefðu náð fram mörgum af sínum helstu baráttumálum með frumvarpinu og lýstu forsvarsmenn verkalýðsfélags landamæravarða í Bandaríkjunum yfir stuðningi við frumvarpið.

Repúblikanar í öldungadeildinni sögðu frumvarpið vera einstakt tækifæri fyrir þá, þar sem þeir myndu líklega aldrei aftur hafa sambærilegt vogarafl í viðræðum við Demókrata, jafnvel þó þeir stjórnuðu báðum deildum þings og Hvíta húsinu.

Sjá einnig: Langar viðræður um landamærin og hernaðaraðstoð skila „dauðu“ frumvarpi

Donald Trump, fyrrverandi forseti og væntanlegur forsetaframbjóðandi Repúblikanaflokksins, lýsti sig þó andsnúinn frumvarpinu. Hann vill geta notað ástandið á landamærunum í kosningabaráttu gegn Joe Biden fyrir forsetakosningarnar í nóvember og vill ekki gefa Biden pólitískan sigur.

Repúblikanar hafa í kjölfarið snúist gegn eigin frumvarpi og í gær komu þeir í veg fyrir framgöngu þess í öldungadeildinni.

Atkvæðagreiðslan í gær fór 49-50. Einungis fjórir Repúblikanar greiddu atkvæði með því en sex Demókratar greiddu atkvæði gegn því, þar sem þeir segja of mikið látið eftir Repúblikönum í frumvarpinu. Það hefði þurft sextíu atkvæði til að vera samþykkt.

James Lankford, sem leiddi samningaviðræðurnar fyrir hönd Repúblikana, sagði fyrir atkvæðagreiðsluna að nú hefðu þingmenn tækifæri til að grípa loks til aðgerða. Þingið hefði ekkert getað gert varðandi landamærin í þrjátíu og tími væri kominn til aðgerða.

Hann sagði einnig frá því að honum hefði borist ógnanir frá áhrifamiklum manni innan Repúblikanaflokksins.

Kyrsten Sinema, óháður þingmaður frá Arizona, gagnrýndi Repúblikana harðlega í ræðu sinni. Loks hefðu þingmenn tækifæri til að gera eitthvað við vandamálunum á landamærunum. Hún sagði Repúblikana ítrekað ferðast til landamæranna til að taka myndir af sjálfum sér en þeir neituðu svo að semja lög til að taka á vandanum.

„Það hefur komið í ljós að ástandið á landamærunum ógni ekki þjóðaröryggi okkar, heldur er það eingöngu umræðuefni fyrir kosningar,“ sagði Sinema.

Reyna að samþykkja annað frumvarp

Til stendur að leggja fram frumvarp um 95 milljarða dala hernaðaraðstoð handa Úkraínu, Ísrael og Taívan á öldungadeildinni í dag. AP fréttaveitan segir öldungadeildarþingmenn Repúblikanaflokksins hafa haldið langan fund í gær um það hvort þeir væru tilbúnir til að samþykkja frumvarpið en sá fundur mun ekki hafa skilað árangri.

Verði það samþykkt í öldungadeildinni eru þó litlar líkur á því að frumvarpið falli í kramið hjá Repúblikönum í fulltrúadeildinni, þar sem óreiðan virðist ráða ríkjum.

Mike Johnson, forseti fulltrúadeildarinnar, lagði í vikunni fram frumvarp sem snerist eingöngu um hernaðaraðstoð handa Ísraelum. Frumvarpið var ekki samþykkt og var það seinna af tveimur voðaskotum sem Repúblikanar veittu sér sjálfir í gær, ef svo má segja.

Skortir skotfæri

Deilurnar á bandaríska þinginu hafa vakið töluverðar áhyggjur í Evrópu, eins og sjá má á áðurnefndu tísti Tusk. Úkraínumenn eiga undir högg að sækja um þessar mundir og eiga sérstaklega við alvarlegan skort á skotfærum fyrir stórskotalið að etja.

Ráðamenn í Úkraínu segja rússneska hermenn skjóta um tíu þúsund sprengikúlum á degi hverjum, á meðan þeir geti eingöngu skotið 1.500 til 2.500 til baka. Þeir segja skortinn þegar hafa haft áhrif á víglínunni en Rússar hafa verið að sækja fram á undanförnum vikum.

Úkraínumenn skortir einnig flugskeyti í loftvarnarkerfi og annars konar hergögn.

Samkvæmt frétt Guardian kemur skorturinn á skotfærum og óvissan um áframhaldandi hernaðaraðstoð einnig niður á framtíðarætlunum Úkraínumanna. Erfitt sé að skipuleggja fram í tímann án þess að vita hverju þeir eiga von á frá bakhjörlum sínum.

Án aðstoðar Bandaríkjamanna óttast sérfræðingar að staða Úkraínumanna muni versna töluvert á komandi mánuðum. Ekki er talið að varnir þeirra muni falla saman í skyndi en geta herafla Úkraínu myndi minnka og þeir ættu erfiðara með að fylla í raðir sínar.

Úkraínmenn þurfa að endurbyggja sveitir og þjálfa nýjar eftir langvarandi, hörð og mannskæð átök í fyrra. Ríki Evrópu hafa ekki sambærilega framleiðslugetu á skotfærum og hergögnum og Bandaríkjamenn og eiga sömuleiðis ekki sambærileg vopnabúr en ráðamenn í Evrópu hafa þó tilkynnt nýjar vopnasendingar til Úkraínu á undanförnum vikum.

Það dugar þó lítið til að fylla upp í það gat sem Bandaríkjamenn hafa gert á hernaðaraðstoð handa Úkraínumönnum.

Sjá einnig: Þurfa árið til að snúa vörn í sókn

Scholz ræðir við Bandaríkjamenn

Olaf Scholz, kanslari Þýskalands, varaði við því í gærmorgun að það myndi hafa alvarlegar afleiðingar ef Rússar myndu á endanum bera sigur úr býtum í Úkraínu. Í grein sem hann skrifaði í Wall Street Journal, sagði hann að sigur Rússa myndi ógna öryggi allrar Evrópu og Bandaríkjanna.

Aðrar alræðisstjórnir heimsins myndu sjá tækifæri til að leggja undir sig land annarra þjóða og óreiða myndi aukast í heiminum.

Í greininni benti Scholz á að ríki Evrópusambandsins hefðu varið meiri fjármunum í aðstoð handa Úkraínumönnum en Bandaríkin og að Þýskaland hefði gefið Úkraínu mikið magn hergagna. Þessi aðstoð væri nauðsynleg og kostnaðurinn við það að mistakast að stöðva Vladimír Pútín, forseta Rússlands, yrði allt of hár.

Scholz sagði í greininni að því fyrr sem Pútín áttaði sig á því að bakhjarlar Úkraínu myndu ekki láta af stuðningi sínum við ríkið, því fyrr myndi stríðið enda. Eina leiðin til að tryggja frið sé að standa við bakið á Úkraínumönnum eins lengi og þurfi.

Kanslarinn er nú staddur í Bandaríkjunum og mun funda með bandarískum þingmönnum í dag og Joe Biden á morgun.